Risicothema 4: Oudere fietser

Vanwege de groeiende groep ouderen in bevolkingsopbouw en in deelname aan het verkeer, in combinatie met het aandeel aan slachtoffers op de fiets en het gebruik van de e-bike als nieuwe vervoermiddel, wordt deze groep kwetsbare en onervaren verkeersdeelnemers als risico aangemerkt.

Het aandeel 60-69 jarige (11%) is in de periode 2015 – 2019 nagenoeg gelijk gebleven. Het aandeel 70-plussers (van 11,7% naar 13,0%) in de gemeente Breda is in de periode 2015-2019 toegenomen, waardoor het totaal aandeel ouderen is toegenomen tot ca. 23,0%. Dit aandeel ligt redelijk gelijk met Tilburg (22,3%) en ’s-Hertogenbosch (24,1%). Het aantal ouderen neemt volgens het CBS verder toe: van ca. 31.400 AOW’ers in 2018 tot 36.200 in 2035 en 37.600 in 2050. Bovengemiddeld wonen de meeste ouderen (65-plussers, conform de CBS- gegevens) in de volgende wijken:

  • Ruitersbos (37%)

  • Ypelaar (32%)

  • Overakker (31%)

  • Liesbos (29%)

  • Moleneind-Oost (29%)

  • Ulvenhout (28%)

  • Hoogeind (26%)

  • Heusdenhout (26%)

De landelijke trend is dat ouderen steeds langer mobiel blijven en dat ouderen steeds meer gebruik maken van ‘nieuwe’ vervoermiddelen zoals de elektrische fiets. De onervarenheid van de ouderen met deze nieuwe vervoermiddelen kan risico’s veroorzaken in het verkeer. Daarnaast laat de landelijke trend zien dat er een forse toename is van het bezit en gebruik van de e-bike (ANWB, 2020). De verwachting is dat deze trend zich doorzet in de komende jaren en daarmee een steeds groter onderdeel uit gaat maken van het fietssysteem in Nederland en de gemeente Breda.

Kijkend naar de verkeersslachtoffers in de gemeente Breda dan betreft 22,9% (178 van 775) van de slachtoffers iemand van 60 jaar of ouder. Ter vergelijking, in de gemeente Tilburg is dit 20,2% en in ‘s-Hertogenbosch bedroeg dit ca. 26%. Kijkend naar de ontwikkeling van het aantal slachtoffers in de laatste jaren dan is het aantal slachtoffers binnen de leetijdsgroep 60-69 sterk gestegen tot en met 2018 (van 11,2% naar 26,3%) en deze weer gedaald tot 18,8%. In de leeftijdsgroep 70+ zien we een gelijkblijvend aandeel van ca. 17% met een piek in 2018 met 26%.

De meeste verkeersslachtoffers bij de leeftijdsgroep 60-69 vallen met de fiets (30), hiervan zijn er drie slachtoffers gerekend tot de categorie e-bike. Bij de leeftijdsgroep 70+ vallen ook de meeste verkeersslachtoffers met de fiets (51), hiervan zijn er zes slachtoffers gerekend tot de categorie e-bike. In totaliteit zijn er 15 slachtoffers gerekend tot de categorie e-bike.